Dayanıklılık (resilience), hayatın kaçınılmaz sarsıntıları karşısında yeniden dengeye dönebilme, mümkünse deneyimi büyüme yakıtına çevirebilme kapasitesidir. Bu, “hiç yıkılmamak” değil; yıkıldıktan sonra ayağa kalkmanın bilimi ve sanatı. Psikoloji, dayanıklılığı salt bir…
Anksiyete, tehlikeye hazırlayan kadim bir iç alarmdır; sorun, alarmın yer ve zaman ayarı bozulduğunda başlar. Modern yaşam; belirsizlik, hız, karşılaştırma ve performans baskısını artırdıkça bu alarm, sürekli çalan bir sirene…
Ergenlik ve genç yetişkinlik, nörobiyolojik bir büyük tadilatın tam ortasıdır: prefrontal korteks (planlama, frenleme, perspektif) geç olgunlaşırken, ödül ve tehdit devreleri (striatal ve limbik ağlar) erken ve yüksek rezonanslı çalışır.…
Duygusal denge, fırtınanın hiç kopmaması değil; koptuğunda yelkeni yırtmadan, direği kırmadan, rotayı koruyabilme kapasitesidir. İnsan biyolojisi “düz çizgi” için tasarlanmamıştır; dalgalanma, yaşamın öz ritmidir. Bu nedenle “duygularımı kontrol etmek istiyorum”…
Mindfulness (bilinçli farkındalık) ve meditasyon, yalnızca “rahatlama teknikleri” değildir; dikkat, duygu, düşünce ve beden duyumlarıyla kurduğumuz ilişkinin temel kontrollerini yeniden eğiten, tekrarlanabilir, öğretilebilir bir zihin becerileri ailesidir. “Şimdi ve burada”ya…
Sanat terapisi; çizim, resim, kil, kolaj, heykel, fotoğraf, müzik, dans–hareket, drama ve şiir gibi yaratıcı süreçleri danışanın içsel yaşantısını dışsallaştırması, duygusal düzenlemeyi öğrenmesi, anlam kurması ve ilişkisel bağ kurması için…
Empati, çoğu zaman “başkasının duygusunu anlamak” şeklinde basitçe tarif edilse de, psikoterapinin kalbinde yer alan çok katmanlı bir yetkinliktir: danışanın öznel yaşantısına geçici olarak yerleşme, orada bulunabilme, bunu doğrulayıcıbir dille…
Anksiyete ve depresyon, klinik tabloda çoğu kez yan yana görünmekle kalmaz; aynı biyopsikososyal toprakta büyüyen, kökleri iç içe geçmiş iki güçlü dalgadır. Anksiyete, belirsizlik karşısında zihnin tehdide kilitlenmesi; depresyon ise…
Bilinçli farkındalık (mindfulness), dikkatin kasıtlı olarak “şimdi ve burada”ya, yargısız ve meraklı bir tutumla yönlendirilmesidir. Bu tanım basit görünse de, psikolojik bozuklukların sürmesini sağlayan üç kilit döngüye—otomatiklik, kaçınma ve aşırı…
Depresyon; geçici üzüntüden kökten farklı olarak, duygu durum, biliş, motivasyon, beden ritimleri ve sosyal işlevselliği çok katmanlı biçimde etkileyen bir sendromdur. Klinik tabloda yalnız “kötü hissetme” yoktur; ilgi–istek kaybı (anhedoni),…