Aile içi şiddet—fiziksel, cinsel, duygusal, ekonomik veya dijital kontrol biçimleriyle—yalnızca anlık travmaya yol açmaz; maruz kalan bireylerde depresyon, travma sonrası stres bozukluğu (TSSB), anksiyete bozuklukları, madde kullanım bozuklukları gibi ruhsal rahatsızlıkların gelişme olasılığını katlayarak artırır. Çocuk tanıklar, yaşam boyu süren davranışsal ve nörokimyasal değişikliklere maruz kalır; partner şiddetine uğrayan yetişkinlerde ise intihar riski ve kronik sağlık sorunları belirgin biçimde yükselir.
Şiddetin Ruhsal Yansımaları
| Şiddet Tipi | En Yaygın Psikiyatrik Sonuç | Uzun Vade Etkisi |
|---|---|---|
| Fiziksel/Davranışsal | TSSB, dissosiyatif bozukluk | Kronik ağrı sendromları, migren |
| Psikolojik/Emosyonel | Major depresyon, sosyal anksiyete | Düşük özsaygı, ilişkisel güvensizlik |
| Cinsel | Travma sonrası cinsel işlev bozuklukları, somatizasyon | Yüksek intihar girişimi oranı |
| Ekonomik/Dijital | Yaygın kaygı, paranoid düşünceler | Sürekli güvensizlik, bağımlılık dinamikleri |
Tanı: Şiddetin Sessiz Kodlarını Yakalamak
-
Screening: Birinci basamakta HITS veya WAST sorgulama ölçekleri.
-
Psikiyatrik Değerlendirme: TSSB, depresyon, anksiyete için DSM-5 tanı ölçütleri.
-
Somatik Tarama: Travma izi, gebelik komplikasyonu, HIV/İYE testleri.
-
Çocuk Tanıklığı: SDQ ve CBCL ölçekleriyle davranışsal tarama.
Müdahale Basamakları
1. Güvenlik Planı
-
Acil kaçış rotası, gizli yedek anahtar, güvenli parola sistemi.
-
Şiddet verisi belgeleme: Fotoğraf, tıbbi rapor, dijital ekran görüntüsü.
2. Psikoterapi
| Yaklaşım | Odak | Özel Araç |
|---|---|---|
| Bilişsel Davranışçı Terapi | Travmatik inançları dönüştürme | Güçlendirme kartları, düşünce kanıt defteri |
| Trauma-Focused CBT (TF-CBT) | Çocuk tanıklarda travma işleme | Öyküleme, duygu termometresi |
| EMDR | Tekil şiddet epizodları | Duyarsızlaştırma setleri |
| Aile Terapisi* | Şiddet sonlandıktan sonra güvenli bağ tamiri | İletişim becerileri, sınır çalışması |
| *Ancak faile yönelik zorunlu bireysel terapi tamamlanmadan çift/aile oturumu başlatılmaz. |
3. Psikofarmakolojik Destek
-
TSSB için SSRI/SNRI, intranazal esketamin (dirençli tabloda).
-
Gece kabuslarına prazosin.
-
Anksiyolitiklerin kısa süreli, kontrollü kullanımı.
4. Sosyal-Hukuki Koruma
-
6284 sayılı Kanun kapsamında uzaklaştırma, barınma evi, nafaka ve geçici kimlik koruması.
-
Adli tıp raporu, ücretsiz avukat desteği, ALO 183 izleme programı.
Çocuk ve Ergenlerde Müdahale
-
Okul temelli travma bilgilendirme; öğretmenlere şiddet sinyallerini tanıma eğitimi.
-
Güvenli ilişki modeli; pozitif rol modeli eşleme, akran destek grupları.
-
Nörogelişimsel gecikme riskine karşı ergoterapi/konuşma terapisi.
Toplum Temelli Önleme
-
Kadın Destek Merkezleri (KADMER): Psikososyal güçlendirme, mesleki beceri eğitimi.
-
Erkeklik Normlarını Dönüştürme Programları: Eşitlik atölyeleri, akran mentorluk.
-
Medya ve Dil: “Aşk cinayeti” değil, “kadın cinayeti”; şiddeti romantize eden içeriklere sıfır tolerans.
-
İş Yeri Protokolleri: Gizli şikâyet hattı, ücretli izin, geçici güvenlik lojmanı.
Sonuç
Aile içi şiddet—fiziksel yara izlerinin ötesinde—kurbanın bilişsel şemalarında, duygusal düzenleme sisteminde ve beden-hafıza ağlarında derin izler bırakır. Çok disiplinli yaklaşım (psikiyatrist, psikolog, sosyal hizmet uzmanı, hukuk danışmanı), mağdurun yaşamını yeniden inşa etmesi için vazgeçilmezdir. En kritik nokta ise güvenliktir: Güvenli ortam olmadan terapi başlayamaz, travma işlenemez. Toplumsal farkındalık, kanıta dayalı psikolojik tedavi ve etkili hukuki mekanizmalar birleştiğinde, şiddet döngüsü kırılabilir; mağdurlar yeniden güçlenebilir.
Zihinsel ve duygusal sağlığınız bizim için önemlidir. Hoya Terapi ve Danışmanlık olarak, hayatınızı iyileştirmek, içsel dengeyi bulmanızı sağlamak ve ruh sağlığınızı desteklemek için buradayız. Sizlere geniş bir yelpazedeki terapi çeşitleri ve uzman psikologlarımızla en iyi hizmeti sunmayı hedefliyoruz. Birinci sınıf terapi hizmetleri sunan Hoya Terapi ve Danışmanlık, zengin bir bilgi kaynağıdır. Sitemizde farklı terapi yöntemleri hakkında kapsamlı bilgilere erişebilirsiniz. Kendinizi daha iyi tanımak, zorluklarla başa çıkmak, stresi azaltmak ve yaşam kalitenizi artırmak için terapi seçeneklerimizi keşfedebilirsiniz. Kognitif davranış terapisi, psikanaliz, aile terapisi, sanat terapisi ve daha birçok alanda uzmanlaşmış terapistlerimizle çalışarak kendinizi daha iyi hissedebilir ve potansiyelinizi keşfedebilirsiniz.
Psikologlarımız arasında deneyimli ve özverili uzmanlar bulunmaktadır. Profesyonel eğitimleri ve alanlarında birikimleri sayesinde, size en uygun olan terapi sürecini belirlemekte yardımcı olacaklardır. Sitemizde her bir psikologun detaylı profillerini bulabilir, uzmanlık alanlarına, deneyimlerine ve tedavi yaklaşımlarına göz atabilirsiniz. Bu sayede, sizin için en uygun terapi sağlayıcısını seçmek konusunda bilinçli bir karar verebilirsiniz. Ayrıca, Hoya Terapi ve Danışmanlık’ta psikolojiyle ilgili makaleler, rehberler ve bilgilendirici içerikler de bulunmaktadır. Ruh sağlığına dair güncel konuları ele alan yazılarımızı takip ederek, kendinizi ve sevdiklerinizi daha iyi anlayabilir, sağlıklı bir yaşam tarzı oluşturmanıza yardımcı olacak ipuçları edinebilirsiniz.
Bir adım atın ve hayatınızı daha mutlu, dengeli ve anlamlı hale getirmek için bize katılın. Hoya Terapi ve Danışmanlık olarak, sizin için buradayız. Zihinsel ve duygusal sağlığınızı önemsiyoruz ve sizi desteklemek için elimizden geleni yapacağımızdan emin olabilirsiniz.
